Chemotherapie medicatie die gebruikt wordt om artritis te behandelen

Opgelet: Dit is een verouderd artikel uit ons archief. De inhoud kan inmiddels niet meer van toepassing zijn.

Bij de behandeling van kanker verwijst chemotherapie naar bepaalde geneesmiddelen die gebruikt worden om de reproductie van zich snel deelbare cellen af te remmen of te doden. In de reumatologie wordt chemotherapie gebruikt om het abnormale gedrag van cellen te verminderen, in plaats van ze te doden. De doseringen van de medicatie voor reumatische of auto-immune aandoeningen zijn in het algemeen lager dan de doses die gebruikt worden voor de behandeling van kanker.

Wat doet chemotherapie bij inflammatoire en auto-immuunziekten?
Bij tal van reumatische aandoeningen veroorzaakt de ontsteking schade aan delen van het lichaam; bijvoorbeeld het veroorzaken van pijnlijke gewrichten zoals bij reumatoïde artritis. In vele gevallen ontstaat de ontsteking als gevolg van auto-immuniteit, een storing van het immuunsysteem waar iemands eigen lichaamsweefsel of -organen niet als zodanig worden herkend en daardoor worden aangevallen door het eigen immuunsysteem.
Chemotherapie helpt mensen met bepaalde inflammatoire en auto-immuunziekten omdat het de reproductie van cellen vertraagt en bepaalde producten - die een ontstekingsreactie veroorzaken - die door deze cellen worden gevormd, vermindert.

Welke soorten chemotherapie worden voor de behandeling van reumatische aandoeningen gebruikt?
Hoewel er vele soorten chemotherapie bestaan, worden heden slechts enkele gebruikt voor de behandeling van reumatische aandoeningen. Deze zijn:

  1. Methotrexaat
    Methotrexaat wordt het meest gebruikt door reumatologen omdat het effectief is bij de behandeling van reumatoïde artritis en bepaalde andere reumatische ziekten (zoals bepaalde vormen van vasculitis of ontsteking van de bloedvaten), en het is relatief veilig. De meeste patiënten nemen Methotrexaat via de mond in één enkele dosis. Sommige patiënten geven de voorkeur aan een injectie eenmaal per week. De meest voorkomende bijwerkingen zijn relatief gemakkelijk te controleren, behandelen en te verhinderen.
  2. Imuran
    Imuran werd gedurende jaren gebruikt als een immunosuppressief medicijn ter voorkoming van orgaanafstoting bij patiënten met een niertransplantatie. Meestal genomen in één enkele dagelijkse dosis via de mond, wordt Imuran ook gebruikt om de abnormale immuunreactie bij sommige patiënten met reumatoïde artritis, vasculitis en systemische lupus erythematosus (lupus) te onderdrukken.
  3. Endoxan
    Endoxan is een krachtiger medicijn en geeft meer bijwerkingen dan Methotrexaat en Imuran. Het wordt gebruikt voor de behandeling van de meest agressieve en gevaarlijke reumatische ziekten en hun complicaties, zoals ernstige lupus en sommige vormen van vasculitis. Snel groeiende en zich deelbare cellen, zoals immuuncellen, worden vernietigd door Endoxan. Andere snel groeiende cellen in het lichaam kunnen ook worden aangetast door Endoxan wat een ernstige nevenwerking van het geneesmiddel is. Endoxan vernietigt ook goede immuuncellen en dit resulteert in een verhoogd risico op infectie.

Welke bijwerkingen hebben deze medicijnen?
Hoewel de doses doorgaans lager zijn dan de doses die worden gebruikt om kanker te behandelen zijn de nevenwerkingen ongeveer gelijk.

Al deze medicijnen kunnen de vorming van bloedcellen onderdrukken, wat resulteert in:

  • bloedarmoede of lage rode bloedcellen telling. Rode bloedcellen zijn de cellen die in uw lichaam zuurstof transporteren
  • leukopenie/neutropenie of lage witte bloedcellen telling wat kan leiden tot verminderde weerstand tegen infecties
  • trombocytopenie of verlaagd aantal bloedplaatjes wat kan leiden tot verminderde bloedstolling.
  • bovendien kunnen methotrexaat en Imuran schade toebrengen aan de lever, en Endoxan kan de urineblaas beschadigen en zo bloedingen veroorzaken. Endoxan veroorzaakt ook haaruitval en steriliteit. Methotrexaat en Endoxan kunnen de longen beschadigen.

Aangezien geen enkel medicijn volledig veilig is, zal uw arts met je praten over de mogelijke voordelen evenals hun bijwerkingen. Het optreden van bijwerkingen is afhankelijk van de dosis, soort medicijn en duur van de behandeling.
Het is zeer belangrijk dat de passende follow-up en lab-testen worden uitgevoerd tijdens het nemen van chemotherapie. Een zorgvuldige controle kan al deze risico’s verminderen.

Alhoewel er een aantal verschillen zijn en hoe ze worden gebruikt om bepaalde reumatische en auto-immuunziekten te behandelen, toch zien we meestal geleidelijk aan gunstige effecten bij gebruik van dit soort medicijnen. Het vraagt wel weken tot maanden vooraleer volledige doeltreffendheid wordt bereikt. Indien er geen verbetering plaatsvindt binnen vier maanden is het onwaarschijnlijk dat voortzetting van dit medicijn met dezelfde dosis nuttig zal zijn.

Methotrexaat en Imuran kunnen worden gebruikt voor langdurige perioden (vele jaren) indien nodig, zolang zij geen ernstige bijwerkingen veroorzaken. Endoxan wordt over het algemeen voor meer beperkte periodes gebruikt vanwege zijn ernstiger nevenwerkingen. In bepaalde gevallen echter kan langduriger gebruik noodzakelijk zijn.

Bron: American College of Rheumatology,  beoordeeld door Kimball Johnson, MD op 6 juli 2012

Bron: arthritis.webmd.com

Vrij vertaald: Mia, 25/08/2012