Praten over pijn
Als je met chronische pijn moet leven, kan alleen degene die de pijn ervaart weten, wat die pijn betekent.
Pijn valt moeilijk te beschrijven, omdat pijn onzichtbaar en persoonlijk is.
In een recent onderzoek van de Arthritis Foundation gaf meer dan de helft van de ondervraagden aan dat ze moeite hadden om over hun pijn te praten.
Als je niet precies kunt zeggen, hoeveel pijn je hebt, of hoe die pijn jouw leven beïnvloedt, kan jouw arts niet de juiste behandeling voor jou voorschrijven.
In stilte aanhoudende pijn verduren, dag in dag uit, kan een tol op je emotionele gezondheid eisen.
"Pijn speelt een grote rol bij depressie. Patiënten worden erg angstig als hun pijn niet verdwijnt", zegt Thelma B. Wright, MD, medisch directeur van het Pain Management Center at the University of Maryland Rehabilitation and Orthopedics Institute in Baltimore.
"Als de pijn blijft duren, is er geen enkele reden om te proberen ermee te leven," zegt ze. "Als je begint te merken dat de pijn een dagelijks ding wordt, moet je naar de dokter gaan."
Dit artikel geeft een leidraad die kan helpen om met jouw arts over je pijn te praten, zodat je de nodige hulp kunt krijgen.
Hoe voelt jouw pijn aan?
Heb je brandende pijn, zijn het eerder pijnscheuten, of voel je stekende pijn?
Is het een doffe pijn of is de pijn zeurderig?
Wees zo specifiek mogelijk over hoe de pijn bij jou aanvoelt, zodat jouw arts kan achterhalen, wat er precies aan de hand is?
‘Wanneer een patiënt mij zegt: “ ’s morgens is mijn rug zo pijnlijk dat ik niet uit bed kan komen” ‘dan weet ik dat dit meer artritische pijn is', zegt dr. Wright.
‘Bij een patiënt die zegt: “de pijn schiet naar beneden”, dan gaat het over een zenuwpijn.'
Hierna een paar woorden die je kan gebruiken om de manier waarop jij de pijn voelt te beschrijven en hoe jouw arts deze pijn kan interpreteren:
- Zeurderig, dof: spierpijnen, artritis pijn
- Pijnscheuten, elektrisch, tintelend, brandend, speldensteekjes: zenuwpijn
- Scherp, stekend: verwondingen zoals een gebroken bot, spier- of ligamentenscheur, of doordringende wond
- Kloppend: hoofdpijn, abces, jicht
- Beklemmend, spanning: spierkrampen
Beschrijf ook exact waar het pijn doet, bijvoorbeeld:
- diep in je schoudergewricht of in de spieren nabij het oppervlak
- onder de knieschijf of in de knieholte
- aan de buitenkant van je heup of in je lies
- blijft de pijn op één plaats, komt de pijn in aanvallen?
- waar zit de pijn en straalt deze uit?
- is het een aanhoudende pijn of ebt ze weg, of is er alleen pijn wanneer je op een bepaalde manier beweegt?
Hoeveel doet het pijn?
Naast een goede beschrijving van je pijn, moet je arts ook de intensiteit kennen. Daar komt de pijnschaal bij te pas.
Jouw arts zal je vragen om je pijn op een schaal van 0 tot 10 te beoordelen, waarbij 0 pijnloos is en 10 onvoorstelbare pijn is.
De dokter kan jouw score gebruiken om te bepalen welke pijnstiller(s) en hoeveel je nodig hebt.
Hoe beïnvloedt de pijn jouw leven?
- Sla je het joggen in de ochtend over vanwege de pijn?
- Ben je op het werk uitgevallen?
- Kom je ’s ochtends slechts moeizaam uit bed?
- Voel jij je uitgeput en depressief en heb je geen zin om onder de mensen te zijn?
Net zo belangrijk als het niveau van de pijn die je voelt, is de invloed die deze pijn op je leven heeft.
"Sommige patiënten komen langs met een acht op de pijnschaal en zijn nog functioneel. Andere patiënten voelen zich uitgeschakeld met een drie op de pijnschaal, "zegt dr. Wright.
"Het functioneren is enorm belangrijk."
Vertel aan je arts welke activiteiten jij hebt moeten aanpassen en welke je nu volledig vermijdt omwille van de pijn.
Wanneer heb je pijn?
De timing van de pijn kan jouw arts helpen om de behandeling te verfijnen.
'Als ik merk dat een patiënt in de ochtend versus ‘s avonds een hogere pijnscores heeft, kan ik mijn behandelplan hieraan aanpassen ', zegt dr. Wright.
Het houden van een dagboek kan ertoe bijdragen om vast te stellen op welk tijdstip van de dag jouw pijn het ergste is.
Wat helpt of verergert jouw pijn?
Schrijf ook in je dagboek op, wat je hebt geprobeerd om de pijn te verlichten (rust, ijs, hitte, over-de-toog geneesmiddelen).
Hebben zij de pijn verlicht of was er geen enkel verschil, of werd de pijn erger?
Wees geduldig
Met een goede beschrijving van jouw pijn maakt de arts een betere kans om jou te helpen en jou te geven wat je nodig hebt.
Maar zelfs wanneer jouw arts de oorzaak van je pijn kent, biedt de behandeling misschien geen snelle oplossing.
"Het is een ‘try and error’-proces," zegt dr. Wright. "Het is heel goed mogelijk dat verschillende medicijnen moeten uitgeprobeerd worden, vooraleer je de beste combinatie krijgt."
Wanneer jouw pijn meer dan drie maanden aanhoudt en jij ondervindt geen verbetering ondanks de voorgeschreven behandelingen van jouw huisarts of reumatoloog, blijf eraan werken om de juiste medicijnen te vinden. Overweeg om een pijnspecialist te raadplegen.
Voor vragen over dit artikel kan je mailen naar info@raliga.be
Bron: Tekst (vrije vertaling) Arthritis Foundation, Talking About Pain
Meer info op raliga.be over: pijn