RA-risicofactoren
Een risicofactor wordt gedefinieerd als iets dat de kans op het ontwikkelen van een ziekte of aandoening verhoogt. Het is
belangrijk om de risicofactoren voor bepaalde ziekten te kennen, omdat sommigen aangepast kunnen worden. Een voorbeeld van een aanpasbare risicofactor is overgewicht of obesitas, omdat het mogelijk is gewicht te verliezen en het risico te verminderen.
Echter niet alle risicofactoren zijn aanpasbaar.
Risicofactoren die met reumatoïde artritis worden geassocieerd zijn:
Geslacht
Reumatoïde artritis komt twee tot drie keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Als je een vrouw bent, heb je een hoger risico op het ontwikkelen van de ziekte. Sommige onderzoekers geloven dat dit eventueel te maken heeft met een van de hiernagenoemde risicofactoren: hormonen. Het kan met de effecten van oestrogeen worden geassocieerd, maar dit is louter theoretisch en niet bewezen.
Leeftijd
Reumatoïde artritis kan zich bij iedereen op elke leeftijd ontwikkelen, maar het begin komt vaker voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar oud.
Bij zowel mannen als vrouwen is de aanvang het hoogst bij mensen rond de zestig.
Genetica
Er zijn aanwijzingen dat bij bepaalde HLA klasse II genotypes een verhoogd risico van reumatoïde artritis optreedt, meer in het biezonder wordt het HLA-DRB1-gen aan reumatoïde artritis gekoppeld. Ook een bepaalde variant van het PTPN22-gen is een genetische risicofactor voor reumatoïde artritis en het wordt ook gelinkt aan verschillende auto-immuunziekten, volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC).
Wanneer je een familielid met reumatoïde artritis hebt, is jouw risico op het ontwikkelen van de ziekte hoger, ook al wordt de ziekte niet als erfelijk beschouwd, toch zijn bepaalde risicofactoren duidelijk erfelijk belast.
Roken
Er zijn sterke aanwijzingen dat roken de kans op reumatoïde artritis vergroot. Volgens het CDC blijkt bij rokers het risico op reumatoïde artritis met 1,3 tot 2,4 maal te verhogen.
Het verband tussen roken en reumatoïde artritis is het grootst bij mensen die positief voor anti-CCP (anti-citrullinated peptide antilichamen) zijn. Er wordt ook gesuggereerd dat passief rokers een verhoogt risico lopen op het ontwikkelen van reumatoïde artritis, maar dit is niet bewezen.
Hormonen
Hormonale invloeden worden reeds lang als potentiële risicofactoren voor reumatoïde artritis beschouwd. Veranderingen in de hormonale spiegel, zoals bij zwangerschap en borstvoeding, lijken het risico te beïnvloeden. Hier is wat we weten:
- Uit studies die het effect onderzoeken van oudere orale contraceptiva (hoge oestrogeenconcentratie bij orale anticonceptiva) op het risico van reumatoïde artritis, bleek dat vrouwen die ooit deze orale anticonceptiva hadden ingenomen een verlaagd risico op de ontwikkeling van reumatoïde artritis vertoonden. Daar deze concentratie nu in huidige orale anticonceptiva minder is, is de bewijsvorming moeilijk te bevestigen.
- Studies hebben aangetoond dat vrouwen die nooit een levend geboren kind op de wereld hebben gezet, een licht tot matig verhoogd risico op reumatoïde artritis hebben.
- Vrouwen die borstvoeding geven, kunnen een verminderd risico op het ontwikkelen van reumatoïde artritis hebben.
- Vrouwen met onregelmatige menstruatiecycli of met een vroege menopauze kunnen een verhoogd risico lopen op de ontwikkeling van reumatoïde artritis.
- Laag testosterongehalte bij mannen kan de toekomstige ontwikkeling van reumatoïde artritis voorspellen.
Andere mogelijke factoren
Er wordt geopperd dat bepaalde beroepsrisico's (bijvoorbeeld blootstelling aan silicapoeder), bepaalde voedingsgewoonten (rijk aan cafeïne, veel rood vlees, weinig antioxidanten), of bepaalde infecties (eventueel Epstein-Barr-virus), risicofactoren zouden kunnen opleveren -- maar niets is bewezen. Dit kan het geval zijn voor bepaalde individuen, maar geen enkele van deze factoren zijn geïdentificeerd als mogelijke oorzaak bij de meeste mensen.
Onderzoekers beschouwen ook obesitas als risicofactor voor reumatoïde artritis en gaan ervan uit dat het risico met 20% verhoogt. Naar verluidt trekken studies tegenstrijdige, ingewikkelde besluiten. Er is bewijs dat een hoger risico op reumatoïde artritis suggereert voor diegenen die ooit zwaarlijvig zijn geweest en niet alleen bij diegenen die momenteel obese zijn.
Voor vragen over dit artikel kan je mailen naar info@raliga.be
Meer info op raliga.be over: |
Bron: Tekst (vrije vertaling) ontleend aan verywell.com, Risk Factors for Rheumatoid Arthritis