Wat is JIA of JRA?
Juveniele Idiopatische Artritis en de vijf belangrijkste vormen jeugdreuma
Reumatoïde artritis is een chronische (langdurige) ziekte die schade aan en uiteindelijk de gewrichten van het lichaam vernietigt. De schade wordt veroorzaakt door een ontsteking, een natuurlijke reactie van het immuunsysteem van het lichaam dat bij reumatische aandoeningen misleid is. Artritis betekent "gewrichtsontsteking."
De ontsteking in de gewrichten veroorzaakt pijn, stijfheid en zwelling, evenals vele andere symptomen.
De ontsteking treft ook vaak andere organen en systemen van het lichaam.
Als de ontsteking niet wordt vertraagd of gestopt, vernietigt het uiteindelijk de aangetaste gewrichten en andere weefsels.
Juveniele idiopathische artritis of juveniele artritis, is niet één enkele ziekte maar een groep ziekten. Wat ze allemaal gemeen hebben is een chronische gewrichtsontsteking die aanvankelijk een kind, voor de leeftijd van 16 jaar oud, heeft getroffen. Naast deze gemeenschappelijke kenmerken, zijn de juveniele artritisziekten zeer verschillend in hun symptomen, hun behandelingen en hun resultaten. De term juveniele idiopathische artritis omvat de vijf belangrijkste vormen van jeugdreuma: pauciarticulaire, polyarticulaire, systemische, enthesitis (aanhechtingspijn) en artritis psoriatica. Juveniele idiopathische artritis was voorheen bekend als juveniele reumatoïde artritis of JRA. Juveniele idiopathische artritis wordt vaak afgekort als JIA.
Hierna volgt een overzicht van de vijf vormen van JIA:
- Pauciarticulaire jeugdreuma treft slechts een paar gewrichten, minder dan vijf. Het betreft meestal de grote gewrichten, zoals de schouder, elleboog, heup en knie. Deze vorm van JIA komt het meeste voor bij kinderen jonger dan 8 jaar. Kinderen die deze ziekte ontwikkelen hebben 20-30 % kans op het ontwikkelen van inflammatoire oogproblemen die ernstig kunnen zijn en deze kinderen moeten regelmatig op oogonderzoek. Kinderen die deze ziekte ontwikkelen wanneer zij ouder dan 8 jaar oud zijn, lopen een hoger dan normaal risico op het ontwikkelen van een volwassen vorm van artritis. Kinderen kunnen de artritis ontgroeien. Dit is de meest voorkomende vorm van JIA.
- Polyarticulaire jeugdreuma treft vijf gewrichten of meer, soms veel meer. Meestal worden de kleine gewrichten, zoals in de handen en voeten, getroffen. Dit type kan op elke leeftijd beginnen. In sommige gevallen is de ziekte identiek aan het volwassen type reumatoïde artritis.
- Systemische jeugdreuma treft vele systemen in het lichaam. Kinderen kunnen hoge koorts en huiduitslag hebben, alsook door ontsteking veroorzaakte problemen met de inwendige organen, zoals het hart, milt, lever en andere delen van het spijsverteringskanaal. Meestal, maar niet altijd, begint de ziekte in de vroege kinderjaren. Soms wordt deze vorm door medische professionals ook wel de ziekte van deze Still genoemd
- Enthesitis betreft inflammatie van de ligamenten en pezen aan de bevestigingspunten van het aangrenzende bot. Bovendien wordt ook de wervelkolom met ontsteking getroffen. Door de ontsteking van de wervelkolom wordt deze vorm van JIA vaak als spondylarthropathie aangeduid.
- Psoriatische artritis wordt niet alleen door gewrichtsontsteking gekenmerkt maar ook door ontstekingshuidziekten, psoriasis genoemd. Patiënten met psoriatische artritis hebben een ontstoken schilferige huid, putjes en afwijkingen aan de vinger- en teennagels, evenals ontstoken, gezwollen vingers en tenen. Vaak is er ook een familiegeschiedenis van psoriasis.
Kinderen met JIA kunnen complicaties ondervinden, specifiek voor hun JIA-type.
- De meest voorkomende complicaties bij kinderen met JIA zijn gerelateerd aan nadelige effecten van de geneesmiddelen voor de behandeling van hun ziekte, met name niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), zoals ibuprofen (Advil, Motrin). Bij veelvuldig gebruik kunnen deze geneesmiddelen irritatie, pijn en bloedingen in het bovenste deel van maag- en darmkanaal veroorzaken. Ze kunnen ook problemen geven in de lever en de nieren, vaak eerst zonder symptomen totdat ze zeer ernstig worden. In sommige gevallen moet het kind regelmatig bloedtesten laten uitvoeren voor het screenen op deze problemen.
- Sommige kinderen met JIA hebben emotionele of psychische problemen. Aanvallen van depressie en problemen met het functioneren op school komen het meeste voor.
- Het sterftecijfer bij kinderen met JIA is iets hoger dan bij gezonde kinderen. Het hoogste sterftecijfer bij kinderen met JIA treedt op bij patiënten met systemische JIA die systemische symptomen (zoals pleurale en pericardiale ziekte) ontwikkelen. JIA kan zich ook ontwikkelen in andere ziekten, zoals systemische lupus erythematosus (SLE) of scleroderma, die hogere sterftecijfers dan pauciarticulaire of polyarticulaire JIA hebben.
Bron: Tekst (vrije vertaling) eMedicineHealth.com, What Is Juvenile Idiopathic Arthritis (JIA or JRA)?
Meer info op raliga.be over "JIA"
Voor vragen over dit artikel kan je mailen naar info@raliga.be