Veilig gebruik van ontstekingsremmers (NSAID’s)

Wat is het?

Niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen (NSAID’s) zijn ontstekingremmende geneesmiddelen die ook pijnstillend en koortswerend werken. NSAID’s zijn vooral werkzaam bij ontstekingen van het bewegingsapparaat, acute rugpijn, nierkolieken of pijn veroorzaakt door een acuut letsel.

De ongewenste effecten van NSAID’s zijn echter frequent en mogelijk ernstig, vooral bij ouderen en mensen die ooit een maagzweer hebben gehad. Het is dus heel belangrijk om ze op een veilige manier te gebruiken (correcte toepassing, beperkte behandelingsduur, zo laag mogelijke dosis) en je hierbij te laten adviseren door een arts.

Hoe vaak komen bijwerkingen met NSAID’s voor?

Bij gebruik van NSAID’s treden vaak bijwerkingen op. De voornaamste worden hierna overlopen (frequentie staat tussen haakjes vermeld):

Maag-darmsysteem
Buikklachten (bij 10-30% van de gebruikers), maag-darmzweren al dan niet gepaard gaand met een bloeding (3-5/1000 gebruiksjaren) en darmbeschadiging (3-4/1000 gebruiksjaren) behoren tot de meest voorkomende bijwerkingen. Maar liefst 1 op 4 mensen die langdurig een NSAID innemen, ontwikkelt een moeilijk genezende maag- of darmzweer. Risicofactoren voor een ernstiger verloop zijn hogere leeftijd, maagzweer in de voorgeschiedenis, gebruik van meer dan 1 NSAID of een hoge dagelijkse inname van een bepaald NSAID en gelijktijdige behandeling met antistollingsmiddelen, corticosteroïden of bepaalde antidepressiva.

Nieren
Verminderde nierwerking met risico op nierfalen (<1 per miljoen gebruikers), vochtophoping en verhoogde bloeddruk (1-9% van de gebruikers). Deze ongewenste effecten treden vooral op bij mensen die al een verminderde nierwerking hadden.

Luchtwegen
Zo’n 10 tot 20% van de mensen met astma ontwikkelt bronchospasmen. Dat is het samentrekken van de spieren rond de luchtpijp waardoor je kortademig kunt worden. Dit kan heel ernstig zijn. Daarom is het absoluut verboden voor mensen die ooit een ernstige astma-aanval hebben gehad om NSAID’s te nemen.

Hart
Gebruik van NSAID’s kan het risico op een hart- of herseninfarct doen stijgen (1-4/1000 gebruiksjaren). NSAID’s kunnen bij mensen met een hart- en vaatziekte aanleiding geven tot hartfalen of kunnen bestaand hartfalen verergeren. Voor sommige NSAID’s is dat meer het geval dan voor andere.

Leverbeschadiging
Bij minder dan 1 per miljoen gebruikers.

Vruchtbaarheid
Langetermijngebruik zou bij de vrouw aanleiding kunnen geven tot verminderde vruchtbaarheid.

Wat kun je zelf doen?

Ga verantwoord om met het gebruik van NSAID’s. Vraag raad aan je arts of apotheker.

Wat kan je arts doen?

De arts bekijkt steeds of een ontstekingsremmer de beste keuze is om je klachten te verlichten. Hij houdt hierbij rekening met je medicatiegebruik en specifieke voorgeschiedenis. De voordelen van NSAID’s moeten altijd afgewogen worden tegen de mogelijke risico’s.
Soms bestaat er een geschikter en veiliger alternatief, zoals paracetamol voor pijn bij artrose. Werkt paracetamol onvoldoende of er is ook een ontsteking aanwezig, dan zal je arts beslissen of een NSAID al dan niet de beste keuze is.
De arts zal je goed informeren over eventuele bijwerkingen die kunnen optreden en wat je dan het best doet. Zo kan het raadzaam zijn om gelijktijdig maagbeschermers te nemen. Als alternatief kan men ook kiezen voor een selectief NSAID met minder risico op maag-darmproblemen.

Bronnen

www.ebmpracticenet.be
www.bcfi.be
www.fagg-afmps.be/nl/

Bron: http://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/veilig-gebruik-van-ontstekingsremmers-nsaid-s

Geplaatst: 2015/07/03