Toekomstige behandeling reuma op individueel niveau?
De resultaten uit het proefschrift van Lisa van Baarsen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een test voor vroege diagnose, met als uiteindelijk doel preventieve medicatie op maat voor patiënten met reuma. Zij maakte hierbij gebruik van DNA microchips. Eén chip meet in één experiment de activiteit van ongeveer 20.000 genen, de boodschappers van onze lichaamsfunctie.
Patiënten met reumatoïde artritis (RA) hebben ontstekingsreuma die gekenmerkt wordt door pijnlijke en gezwollen gewrichten. Omdat niet iedere patiënt dezelfde symptomen en klachten vertoont is het ziekteverloop onvoorspelbaar en kunnen verschillende behandelingsstrategieën nodig zijn. Dit heterogene karakter van de ziekte verlaagt de kans op succes bij het testen van nieuwe medicijnen voor behandeling.
Van Baarsen onderzocht het hergroeperen van patiënten in meer homogene patiëntengroepen. Hiervoor maakte ze gebruik van een van de nieuwste technologische ontwikkelingen op het moleculaire gebied, de zogenaamde DNA microchips. Eén chip meet in één experiment de activiteit van ongeveer 20.000 genen, de boodschappers van onze lichaamsfunctie. Deze informatie kan per patiënt worden omgezet in een soort streepjescode waarna de meest op elkaar lijkende codes bij elkaar gezocht worden en in één groep geplaatst. Per patiëntengroep kan men vervolgens de informatiecode proberen te kraken om zo het onderliggende ziekteproces te ontrafelen en nieuwe therapieën, die het meest geschikt zijn voor een specifieke patiëntengroep, te ontwikkelen.
De resultaten uit dit onderzoek kunnen een bijdrage leveren om uiteindelijk te voorspellen welke behandeling het meest geschikt is voor welke patiënt. Ook paste Van Baarsen deze techniek toe in een groep van personen met een verhoogd risico op het krijgen van RA en het bleek dat sommige personen al een code hebben die vergelijkbaar is met die van RA-patiënten.
Promotie E.G.M. van Baarsen
Promotor: prof.dr. C.L. Verweij
Bronnen: VU medisch centrum www.vumc.nl
www.gezonderworden.nl
September 29th, 2009
