Sociale voorzieningen van kracht in 2008. De lijst zal actueel gehouden worden.

ACTUALISERING mei 2012: zie bijlage hier onderaan

De RA-patiënt moet dikwijls van een invaliditeitsuitkering leven (RIZIV of FOD-Sociale Zekerheid = Federale Overheidsdienst voor Sociale Zekerheid).
Om in aanmerking te komen voor bijkomende uitkeringen moet men hoog scoren voor wat ‘niet redzaamheid’ betreft.

1. Inkomensvervangende tegemoetkoming: Wordt toegekend aan de persoon met een handicap van wie is vastgesteld dat zijn lichamelijke of psychische toestand zijn verdienvermogen heeft verminderd tot een derde of minder van wat een gezonde persoon door het uitoefenen van een beroep op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen. Bij de berekening van de tegemoetkoming wordt er rekening gehouden met de inkomsten van de persoon met een handicap, alsook van de persoon met wie de persoon met een handicap een huishouden vormt. Bepaalde vrijstellingen worden evenwel toegepast op die inkomsten. De persoon die de inkomensvervangende tegemoetkoming wenst te verkrijgen, moet tussen 21 en 65 jaar oud zijn, gedomicilieerd zijn in België en er werkelijk verblijven. Die persoon moet ook één van de nationaliteiten bezitten die door de wetgeving worden beoogd. De aanvraag voor de inkomensvervangende tegemoetkoming gebeurt bij de burgemeester van de gemeente waar de persoon met een handicap is ingeschreven in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister.
2. Hulp van derden (RIZIV), < 65 jaar: minimum een score van 11 op 18  punten behalen voor de graad van behoefte aan andermans hulp:
   • zich kunnen verplaatsen
   • eten en zelf maaltijden bereiden
   • zelf voor zijn persoonlijke hygiëne instaan en zich kleden
   • zijn woning onderhouden of huishoudelijke taken uitvoeren
   • in staat zijn te communiceren of sociale contacten te hebben
   • in staat zijn zonder toezicht te leven, zich bewust te zijn van gevaar en in staat zijn het gevaar te vermijden.
   Voor elke activiteit kan een score van 0 tot 3 worden behaald:
   0 = geen probleem
   1 = beperkte moeilijkheden
   2 = ernstige moeilijkheden
   3 = de betrokkene kan de activiteit niet alleen uitvoeren.

   Voorwaarden

   • Minstens drie maanden arbeidsongeschikt zijn.
   • Ernstig zorgbehoevend zijn: minstens 11 op 18 punten scoren op de schaal voor zelfredzaamheidsproblemen (zie hierboven).

   Goed om te weten

   • De tegemoetkoming ‘Hulp van derden’ werd hervormd op 1 januari 2007. Voor personen die voordien recht hadden op de tegemoetkoming en voor wie de nieuwe regeling nadeliger is, blijft de ‘oude’ regeling van toepassing zolang hun erkenning loopt.
   • De tegemoetkoming ‘Hulp van derden’ is niet belastbaar.
   • Bij opname in het ziekenhuis, verliest men vanaf de derde maand het recht op de tegemoetkoming ‘Hulp van derden’. Na ontslag uit het ziekenhuis wordt de tegemoetkoming 'Hulp van derden' opnieuw uitbetaald, mits heraanvraag en goedkeuring.
   • Tegemoetkoming 'Hulp van derden' betekent een aanvullende vergoeding van 16,25 euro per dag voor werknemers en zelfstandigen die een ziekte- of invaliditeitsuitkering ontvangen en om gezondheidsredenen aangewezen zijn op hulp van anderen. (bedrag geldig vanaf 1 februari 2012)

   Procedure
   Neem contact op met de plaatselijke consulent van uw ziekenfonds of de dienst maatschappelijk werk als u denkt in aanmerking te komen voor de tegemoetkoming.

   1. Integratietegemoetkoming (FOD-Sociale zekerheid), < 65 jaar: toegekend in functie van het verlies van zelfredzaamheid -> zie hierboven. Hier is het bedrag afhankelijk van het aantal punten dat men scoort en van het inkomen. Minder dan 7 punten geeft geen recht.
   2. Tegemoetkoming hulp aan bejaarden, > 65 jaar: toegekend in functie van de zelfredzaamheid. Deze tegemoetkoming vervangt de integratietegemoetkoming. Ook deze tegemoetkoming wordt toegekend op grond van welomschreven criteria, zoals:
      • de leeftijd
      • de nationaliteit
      • de woonplaats
      • de inkomsten (inclusief die van de persoon waarmee hij een huishouden vormt)
      • de mate van zelfredzaamheid
      De mate van zelfredzaamheid wordt doorgaans vastgesteld in een medisch onderzoek. Op basis daarvan wordt het bedrag van de tegemoetkoming berekend waarop de persoon met een handicap aanspraak kan maken.
   3. Zorgverzekering: hiervoor komt men in aanmerking als men één van onderstaande attesten kan voorleggen:
      • minimum 35 punten op de BEL-profielschaal in de gezinszorg
      • minstens score B op de Katz-schaal van de thuisverpleging
      • minstens score 15 voor de integratietegemoetkoming, of hulp van derden, of hulp aan bejaarden.

   Hoe gebeurt de vaststelling van de ernst en de duur van het verminderd zelfvermogen?

   Zeer veel zieken en ouderen die niet over bovenvermelde attesten of scores beschikken, stellen zich de vraag of zij in aanmerking komen voor de zorgverzekering. HIER vindt u het "Aanvraagformulier voor mantel- en thuiszorg". Als u dit leest zal veel duidelijk worden.

   De zorgverzekering houdt er rekening mee dat de toestand van een zorgbehoevende persoon kan veranderen en dat wie misschien eerst niet in aanmerking kwam, later mogelijk wel aanspraak kan maken op de zorgverzekering. Een nieuwe 'score' kan pas vanaf zes maanden na de vorige aanvraag. Hier zal de zorgafhankelijkheid vastgesteld worden.
   Een goede raad: zorg dat bij de scoring de mantelzorger aanwezig is. De ervaring leert dat de zorgbehoevende persoon zich dikwijls extra inspant, waardoor het lijkt dat hij meer kan dan in werkelijkheid het geval is. De mantelzorger kan dit dan eventueel bijstellen.

   Overzicht medische erkenningen door het FOD-Sociale zekerheid

   Aanvraag gebeurt op de sociale dienst van de gemeente. Belangrijk is je dossier aan te vullen met duidelijke medische verslagen, medische beeldvorming en labo-onderzoeken. Nadien wordt men opgeroepen bij een controlerend geneesheer voor een medisch onderzoek. De erkenning kan tijdelijk of voor onbepaalde duur zijn. (Hieronder worden de belangrijkste erkenningen opgesomd die van toepassing kunnen zijn bij RA-patiënten).

   • vermindering van het verdienvermogen tot één derde of minder;
   • vermindering van de zelfredzaamheid van X aantal punten (minder dan 7 punten geeft geen rechten; vanaf 7 t/m 18 punten geeft rechten afhankelijk van het aantal punten);
   • volledige blindheid; (een zeer klein percentage RA-patiënten wordt blind)
   • een blijvende invaliditeit die rechtstreeks toe te schrijven is aan de onderste ledematen en ten minste 50% bedraagt;

   Aan de hand van deze medische erkenningen kunnen sociale en/of fiscale voordelen toegekend worden. Om deze voordelen te bekomen moet men zich richten tot het gemeentebestuur van zijn woonplaats.

   1. Vermindering van het belastbaar inkomen en van onroerende voorheffing: stemt overeen met een ongeschiktheid van ten minste 66% of vermindering zelfredzaamheid van 9 punten. Moet vastgesteld zijn vóór 65 jaar.
   2. Het sociaal telefoontarief: minstens 66% of vermindering zelfredzaamheid van 9 punten. (Hier wordt echter rekening gehouden met het bruto jaarlijks inkomen van het hele gezin).
   3. Sociale huisvesting: minstens 66% of vermindering zelfredzaamheid van 9 punten.
   4. Parkeerkaart voor personen met een handicap:
      • blijvende invaliditeit van minstens 80% of vermindering zelfredzaamheid van 12 punten
      • OF: een vermindering van de zelfredzaamheid inzake het criterium 'verplaatsingsmogelijkheden' van minstens 2 punten
      • OF: een blijvende invaliditeit van minstens 50% aan de onderste ledematen.
   5. De forfaitaire toelage voor chronisch zieken: minstens 80% of vermindering zelfredzaamheid van 12 punten. Verdere informatie bij uw ziekenfonds.
   6. Vrijstelling van de belastingen op autovoertuigen: BTW bij aankoop, belasting op de inverkeersstelling, jaarlijkse verkeersbelasting. Hiervoor komt de RA-patiënt in aanmerking bij volledige blindheid of een blijvende invaliditeit die rechtstreeks toe te schrijven is aan de onderste ledematen en ten minste 50% bedraagt.

      Opmerking: er zijn controlerende artsen die, tijdens het medisch onderzoek, opmerken dat enkel amputaties aan de onderste ledematen een percentage van 50% toelaten. Dit klopt niét! In het Staatsblad of op deze link vindt u de lijst van alle beperkingen + het percentage. 
      (Publicatie: 2006-02-17 - FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID - 8 FEBRUARI 2006. - Koninklijk besluit houdende bepaling van de wijze waarop een volledige blindheid, een volledige verlamming van de bovenste ledematen of amputatie van de bovenste ledematen en een blijvende invaliditeit die rechtstreeks is toe te schrijven aan de onderste ledematen en ten minste 50 % bedraagt, wordt vastgesteld).

      Indien u problemen ondervindt met de erkenning van uw invaliditeit, puzzel de tekst dan nauwkeurig uit. Het kan belangrijk zijn. En wees mondig!

      Voor bijkomende informatie zie www.handicap.fgov.be

   De Voordelen voor personen met een Handicap in volgelvlucht: klik HIER of op deze link

   ***

   Er moet niet vergeten worden dat een RA-patiënt heel wat extra kosten heeft. 
   Dit zijn niet enkel medische kosten zoals doktersbezoeken, medicatie, kinesitherapie, hospitalisatie. Ook extra kosten voor thuiszorg zoals familiehulp (het uurtarief wordt berekend aan de hand van het inkomen), vervoerskosten en kosten die voortvloeien uit de noodzaak de zelfstandigheid zo lang mogelijk te bewaren. Bepaalde luxeartikelen (auto, afwasmachine, elektrische relaxzetel,…) mogen bij een RA-patiënt niet zomaar afgedaan worden als dusdanig omdat ze mogelijkheden kunnen scheppen die hij anders verliest als gevolg van sterk verminderd functie- en krachtverlies.

   Het relatief klein aantal patiënten met ontstekingsreuma loopt soms verloren tussen de honderden patiënten met klachten van artrose of een of andere vorm van weke delenreuma. Bij het minste vermoeden van een beginnende reumatoïde artritis gekenmerkt door een wekenlang durende pijnlijke zwelling van één of meerdere gewrichten is doorverwijzing naar een reumatoloog dan ook van essentieel belang.

   Mia, aanpassing mei 2012

   Meer informatie over tegemoetkomingen: lees deze brochure.

   Interessante link: