Over CCP antistoffen en Reumatoïde Artritis

NIEUWS OVER CCP ANTISTOFFEN

Waarom is het klinisch beeld verwarrend?
Veel ziektebeelden vertonen symptomen die op RA lijken, waarmee een goed onderbouwde diagnose moeilijk is. Dit is vooral het geval in het vroege stadium van de ziekte.
Het klinisch beeld van RA varieert van mild tot zeer agressief en kent een destructief beloop. Wanneer organen betrokken zijn, dan kan de ziekte zelfs levensbedreigend zijn, naast de ernstige functionele beschadigingen en vroege invaliditeit. Het voorkomen van duidelijke zwelling van de gewrichten is een vereiste voor de klinische diagnose van artritis. Bij RA ziet men de kenmerkende betrokkenheid van de gewrichten van hand, vingers en voeten. Maar vooral in een vroeg stadium kunnen symptomen vaag zijn en vergelijkbaar met symptomen van vele andere ziekten.

Welke andere ziekten geven dezelfde symptomen?
De meest algemene differentiaaldiagnosen van RA die in acht genomen dienen te worden zijn osteoartritis (artrose), andere inflammatoire reumatische ziekten en systemische ziekten waarbij gewrichten betrokken zijn. De lijst met ziekten die op RA lijken is mogelijk langer indien we ook zeldzame beelden toevoegen.
Klinische aanwijzingen die helpen bij de differentiatie zijn de historie van de patiënt, het aantal én de locaties van de aangedane gewrichten, de aanwezigheid en de mate van pijn en ontsteking, en extra-articulaire symptomen, bv. de huid en overige organen. De meest onderscheidende klinische uiting van RA is de chronische aard van de ziekte, maar dit aspect is niet behulpzaam bij een vroege diagnose.

Welke laboratoriumtests kunnen helpen?
Relevante laboratoriumbepalingen voor ontsteking zijn: erythrocyten (rode bloedcellen) sedimentatiesnelheid (ESR) en C-reactieve proteïne (CRP). Deze bepalingen maken onderscheid tussen inflammatoire en non-inflammatoire ziekten. De reumafactor (RF) wordt vaak voor RA gebruikt, maar RF is, net als ESR en CRP niet specifiek voor RA. Deze markers kunnen ook positief zijn in andere inflammatoire en niet-gerelateerde omstandigheden (inclusief infectie, SLE, anemie, trauma, tumoren, etc.).
Anti-CCP is een hoog ziektespecifieke marker voor RA. Recente studies laten een specificiteit zien tot aan 99% met een sensitiviteit die vergelijkbaar is met RF. Anti-CCP heeft ook een zeer hoge specificiteit bij een vroege aanvang van RA. Duidelijk is dat verhoogde concentratie van CCP antistoffen duiden op een hoge waarschijnlijkheid van de ontwikkeling van ongedifferentieerd artritis tot RA. Anti-CCP kan dus de diagnose RA vergemakkelijken en is een duidelijke ondersteuning voor de start van een agressieve behandeling.

CCP antistoffen in ‘seronegatieve’ RA-patiënten.
CCP antistoffen zijn aangetroffen in sera van RA-patiënten met een negatieve RF, ofschoon de sensitiviteit van beide tests vergelijkbaar is. Een gecombineerde analyse kan daarbij een verhoogde sensitiviteit geven in vergelijking tot RF alleen. Vanwege de significant hogere specificiteit kan anti-CCP een beter en vroeger onderscheid maken tussen RA en andere vormen van artritis en artralgie (gewrichtspijn).

Anti-CCP is een specifieke marker voor de vroege diagnose RA.

1. Anti-CCP is een vroege marker voor RA
2. Anti-CCP is a zeer specifieke marker voor RA
3. Anti-CCP is indicatief voor een ernstig beloop van RA
4. Anti-CCP is een stabiele marker voor RA.

Nieuws november 2009
Bronnen: http://www.atal-mdc.nl/
http://www.atal-mdc.nl/

Anti-CCP

Met ingang van 13 september is de gebruikte techniek voor de anti-CCP bepaling gewijzigd. Dit heeft met name invloed op de hoogte van de uitslagen. De nieuwe grenswaarde is 10 U/ml en de positieve uitslagen liggen een factor 2 lager dan voorheen.
Normaalwaarden anti-CCP:
Negatief: < 7 U/ml
Dubieus: 7-10 U/ml
Positief: > 10 U/ml

Recent werden een aantal wijzigingen doorgevoerd in de nomenclatuur klinische biologie. Verouderde analysen werden geschrapt, nieuwe analysen opgenomen en cumul- en diagnoseregels bijgewerkt.
 
Deze wijzigingen worden geïmplementeerd op datum zoals in het KB van 31/08/2009 voorzien. Voor enkele wijzigingen vragen wij uw bijzondere aandacht:
 
CCP-antilichamen, vroegtijdige merker voor reumatoïde artritis.
CCP antilichamen worden terugbetaald indien in het kader van de diagnose van reumatoïde polyartritis en maximum 1 bepaling per kalenderjaar.
De terugbetaling van Waaler-Rose wordt geschrapt.
 
Bron: http://www.cma.be/Nieuws/ november 2009

Bewerking Mia, 7 december 2009