Nieuwe opties voor behandeling kanker en auto-immuunziekten

HET IMMUUNSYSTEEM IS MET BEHULP VAN SUIKERS SUCCESVOL TE STUREN

26 januari 2010
Ziekteverwekkers en tumorcellen zijn bekleed met een ‘suikerlaagje’. Door deze suikers te manipuleren wordt het mogelijk om het immuunsysteem sterker te maken waardoor bijvoorbeeld tumorcellen aangevallen worden. Ook het omgekeerde blijkt mogelijk: in geval van een auto-immuunziekte zoals reuma(toïde artritis) kan toevoeging van specifieke suikers ervoor zorgen dat een immuunreactie afgezwakt wordt, waardoor het eigen weefsel niet meer wordt afgebroken door het immuunsysteem. Dit alles biedt mogelijkheden om vaccins tegen tumoren en auto-immuunziekten te ontwikkelen, zo blijkt uit onderzoek van immunologe Marieke Bax. Zij promoveert op 27 januari aan VU medisch centrum.

Het immuunsysteem is erop gericht ons te beschermen tegen ziekteverwekkers (bacteriën, virussen en schimmels) en tumorcellen. Bax ontdekte dat suikerstructuren waarmee ziekteverwekkers en tumorcellen behangen zijn, een belangrijke rol spelen in de herkenning door het immuunsysteem. Bepaalde suikerstructuren kunnen de afweerreactie van het immuunsysteem versterken, wat nodig is bij het aanvallen van tumorcellen en het opruimen van ziekteverwekkers die infecties veroorzaken.

In auto-immuunziekten, zoals reuma(toïde artritis) en MS, is er juist een te sterke afweerreactie tegen het eigen weefsel. Gewrichten en zenuwen raken dan beschadigd door een aanval van het eigen immuunsysteem. Bax' onderzoek wees uit, dat er naast suikerstructuren die de afweerreactie versterken, ook suikerstructuren zijn die een afweerreactie van het immuunsysteem juist kunnen verlagen, wat van belang is bij deze auto-immuunziekten. Het onderzoek laat zien dat door middel van het toedienen van specifieke suikerstructuren immuunreacties gestuurd kunnen worden. Door gebruik te maken van deze specifieke suikerstructuren om het immuunsysteem te manipuleren kan een belangrijke bijdrage geleverd worden aan de ontwikkeling van vaccinatie strategieën tegen tumoren en auto-immuunziekten.