Abatacept voor mensen met actieve reumatoïde artritis. Samenvatting voor de patiënten

Opgelet: Dit is een verouderd artikel uit ons archief. De inhoud kan inmiddels niet meer van toepassing zijn.

Wat is het probleem en wat is er totnogtoe over geweten?
Reumatoïde artritis is gewrichtspijn en –stijfheid veroorzaakt door een auto-immuun reactie op het gewrichtsweefsel.

Deze reactie beschadigt het gewricht en kan het zelfs verwoesten. Meestal tast RA de handen, voeten, knieën, schouders en polsen aan, maar RA kan zich ontwikkelen in elk gewricht. Er bestaat geen geneesmiddel dat geneest maar de behandeling bestaat erin de ziektetoestand en de symptomen te verbeteren en de beschadiging van de gewrichten te vertragen.
Behandeling gebeurt met geneesmiddelen die de immuunreactie van het lichaam wijzigen. Abatacept is een nieuw geneesmiddel dat specifieke componenten van het immuunsysteem als doel heeft. Abatacept onderdrukt de specifieke immuun cellen die RA veroorzaken en het is aangetoond dat het de symptomen vermindert bij mensen met RA. Het mag niet meteen vergeleken worden met medicijnen die meestal gebruikt worden bij RA, zoals methotrexate.

Waarom deden de onderzoekers deze specifieke studie?
Om de werking en resultaten van abatacept en methotrexate te kunnen vergelijken bij mensen met RA aangaande vermindering van symptomen en gewrichtsschade.

Wie werd bestudeerd?
652 volwassenen met een pijnlijke RA, ondanks het gebruik van methotrexate gedurende minstens 3 maand.

Hoe werd de studie opgezet?
Voordat de studie gestart werd onderzochten de onderzoekers de symptomen en toestand van de deelnemers: mogelijkheid om dagelijkse activiteiten uit te voeren en de levenskwaliteit. Ze keken ook naar de ziekteactiviteit door de gewrichtsschade te meten door middel van X-stralen. Dan deelden de onderzoekers de deelnemers willekeurig in twee groepen: de ene groep kreeg abatacept, de andere een placebo, en dit gedurende 1 jaar. Abatacept werd de eerste maand tweemaal intraveneus gegeven, nadien 1 x / maand de volgende 11 maand. De deelnemers van beide groepen namen hun methotrexate verder. De onderzoekers herhaalden elke maand hun metingen om de vooruitgang te kunnen inschatten.

Wat vonden de onderzoekers?
De deelnemers die abatacept kregen vertoonden meer verbetering bij alle metingen dan de groep die het placebo nam. Hun symptomen, dagelijkse activiteiten en levenskwaliteit verbeterden. Ook de geleidelijke voortgang van de gewrichtsschade ging voor de helft minder snel. De deelnemers in de 2 groepen ondervonden gelijkaardige  ongunstige effecten. Meer deelnemers uit de abatacept groep  ondervonden nevenwerkingen en ze hadden de neiging meer infecties te ontwikkelen. Meer deelnemers uit de placebo groep verlieten de studie echter vroegtijdig omdat hun RA-symptomen en ziektetoestand niet verbeterden.

Wat waren de limieten van de studie?
In de studie waren deelnemers die reeds meer dan 1 jaar RA hadden en waarvan de toestand niet verbeterd was onder methotrexate-behandeling. De resultaten kunnen niet toegepast worden op mensen met een recentere ziekte of op hen die wel reageerden op methotrexate. De studie duurde slechts 1 jaar. De voordelen en risico's van abatacept gedurende een langere periode vereist verdere studies.

Wat zijn de implicaties van deze studie?
Abatacept lijkt veilig en effectief te zijn voor mensen met RA die niet voldoende reageren op een behandeling met methotrexate. De voordelen en risico's bij het nemen van abatacept voor een langere periode dan 1 jaar vraagt meer studies. De rol van dit medicijn voor verschillende mensen in verschillende stadia van RA vereist eveneens verder onderzoek, evenals de voordelen en risico's in vergelijking met andere RA-medicijnen.

R. Westhovens et.al., 20 juni 2006
"Effects of Abatacept in Patients wit Methotrexate-Resistant Active  Rheumatoid Arthritis. A Randomized Trial"

Bron: Annals of Internal Medicine
(Vrije vertaling: Mia)
Ter info: abatacept – merknaam Orencia®; methotrexate – merknaam Ledertrexate®